بررسی وضعیت اقتصادی و اجتماعی خراسان در دوره افشاریه

پایان نامه
چکیده

چکیده بررسی تحولات اقتصادی و اجتماعی خراسان در دوره افشاریه (1218- 1148ق )، موضوع اصلی این رساله است. خراسان آن روزگار شامل بخش هایی از افغانستان و ماوراء النهر بوده است که در سایه توسعه طلبی های نظامی نادر تا مرزهای هند و ترکستان گسترش یافت. نادر پایتخت را از اصفهان که جایگاه طرفداران صفوی بود به خراسان که زادگاه وی و جایگاه ایل افشار بود، انتقال داد. نادر با استفاده از موقعیت ژئوپولتیک خراسان که شامل قابلیتها و منابع طبیعی، انسانی، اقتصادی، ارتباطی و ... آن منطقه می گردید توانست بر اهداف سیاسی خود دست یابد. نادر با اتکا به ارتشش که متکی بر نیروی رزمی قومیتهای گوناگون بویژه عشایر خراسان بود، موفق شد از سال 1160-1148 ق، یک امپراطوری قدرتمند بنا کند. وی موفق شد طی 13 سال به جنگ اشرافیت زمیندار- نظامی غارتگر و کشمکش های داخلی و استثمارگران خارجی خاتمه دهد. هر چند این امپراطوری بیش از 13 سال دوام نیاورد و تنها قائم به شخص نادر بود. تراکم ثروتی که نادر در خراسان فراهم ساخت، فروکش کردن جنگهای داخلی، برقراری امنیت در سراسر خراسان در دوره اول زمامداری نادر، موجب شد تا راههای تجاری امن و آسوده گردد. اعطای زمینهای بزرگ به شاهزادگان و امرای تابع و دست نشانده ( خالصه کردن املاک) و اقدامات اصلاحی چون مهاجرت ایلات و عشایر و کشاورزان و صنعتگران مناطق مختلف به خراسان، موجب شد تا اراضی زراعی و روستاها یک بار دیگر تحت نظارت مالکان به تولید محصولات زراعی مبادرت کنند. شهرهای خراسان، خصوصاً مشهد و مرو مجدداً عمارت و آباد شدند و کارهای بزرگی در زمینه آبیاری و تجارت صورت پذیرفت. نادر توانست بعد از فاجعه یورش افغانها و هرج و مرج های ناشی از آن در خراسان، دورانی از ثبات اقتصادی و رونق و رفاه و پیشرفت اقتصادی- اجتماعی را برای این ایالت پهناور و زرخیز ایران فراهم سازد. هر چند این امر موضعی و ناپایدار بود؛ زیرا که از دور? دوم زمامداری نادر، یعنی از سال 1155 ق به بعد، و بویژه بعد از قتل نادر به علت گسترش هرج و مرج های داخلی و تاخت و تازهای مجدد افغانها و ازبکان و در نهایت تجزیه ایالت خراسان رکودی عمیق و همه جانبه در ابعاد اقتصادی- اجتماعی خراسان را فرا گرفت. شاهرخ تنها جانشین شایسته وی به مدت 50 سال بطور ضعیف و تحت نفوذ امرا و فرماندهان ایالت خراسان بر بخش غربی خراسان به مرکزیت مشهد به مدت 50 سال حکم راند و نهایتاً بساط دولت وی در دوران قاجاریه، در زمان فتحعلی شاه قاجار، در سال 1218 ق، برچیده گردید. تجزیه خراسان در دوره قاجاریه که همزمان با مطامع استعماری روس و انگلیس در آغاز قرن سیزدهم قمری در آسیا بود، بارزترین پیامد تحولات سیاسی- اقتصادی و اجتماعی خراسان در دوران یاد شده می باشد. کلمات کلیدی: افشاریه، تحولات اقتصادی و اجتماعی، نادر، خراسان.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

روش‌های مالیات‌گیری در دوره افشاریه

در بررسی هر یک از سلسله‌های پادشاهی ایران، متوجه می‌شویم که هر یک از آن‌ها دارای نظام سیاسی، اجتماعی، اداری و نظامی خاصی بوده‌اند. در هر یک از آن‌ها از شیوه‌های حکومت‌های قبلی اقتباس می‌شده؛ اما به مرور زمان آن را با تغییراتی پذیرفته‌اند. اما در بررسی سلسله افشاریه می‌بینیم که از لحاظ ساختار تشکیلات اجتماعی و اداری و… کاملاً اقتباس شده از سلسله صفوی می‌باشد. یکی از عمده‌ترین دلایل آن، این است که...

متن کامل

بررسی وضعیت کشاورزی خراسان و ماورالنهر در دوره تیموریان

نوشتار حاضر به بررسی جنبه‌هایی از کشاورزی خراسان و ماوراءالنهر در دورة تیموریان ـ از ظهور تیمور تا انتهای حکمرانی سلطان حسین بایقرا ـ می‌پردازد. مقاله، با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و با اتکاء به داده‌های موجود در منابع، این مسئله را مورد توجه قرار می‌دهد که تحولات کشاورزی خراسان و ماوراءالنهر تا چه میزان از تحولات سیاسی دورة تیموریان تأثیر پذیرفته است. در این نوشتار نشان داده شد که جنبه‌های مختلف...

متن کامل

قشربندی اجتماعی در دوره افشاریه

قشربندی اجتماعی یکی از جنبه های عمومی و همیشگی جوامع انسانی است. از این رو همه ی جوامع بشری دارای سلسله مراتب اجتماعی بوده اند. این پدیده نشان دهنده ی تفاوت ها و نابـرابری های اجتماعی، اختلافات سطح زندگی و امکانات بین گروه های مختلف اجتماعی است و جوامع مختلفی را در بر می گیرد. جامعه ی ایران در دوره ی افشاریه نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. حکومت افشاریه توانست قدرت خود را در فاصله ی سال های ...

15 صفحه اول

بررسی و تحلیل اشتغال ایجاد شده بر وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه هدف سازمان بهزیستی استان خراسان رضوی

این پژوهش از نوع پژوهش‌های پیمایشی و توصیفی است که با هدف بررسی تأثیر اشتغال ایجاد شده بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه هدف سازمان بهزیستی استان خراسان رضوی انجام شده است. بدین منظور نمونه‌ای به حجم 768 نفر از مددجویان تحت پوشش حوزه‌های توانبخشی، امور اجتماعی و پیشگیری سازمان بهزیستی را به صورت طبقه‌ای انتخاب نموده و به صورت تصادفی در دو گروه 384 نفره آزمایش و کنترل جایگزین گردید. در ای...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده ادبیات

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023